Τετάρτη 7 Δεκεμβρίου 2016

Χριστουγεννιάτικες κάρτες- Η ιστορία τους


Κάρτα του  Louis Prang, Αμερική
Σας αρέσουν οι χριστουγεννιάτικες κάρτες; Σίγουρα αρέσουν στους περισσότερους από εσάς!
Για τους παλιότερους αποτελούν μια γλυκιά ανάμνηση καθώς η παράδοσή τους από τον ταχυδρόμο μάς γέμιζε ενθουσιασμό! Ο ερχομός της κάρτας σηματοδοτούσε τον ερχομό των Χριστουγέννων! Συγγενείς και φίλοι μάς είχαν θυμηθεί! Το ίδιο βέβαια είχαμε κάνει κι εμείς! Από τις πρώτες κιόλας μέρες του Δεκεμβρίου είχαμε αγοράσει και είχαμε στείλει ταχυδρομικώς τις ευχές μας με μια κάρτα. Αργούσε βλέπετε να φτάσει η κάρτα στον προορισμό της, τουλάχιστον δεκαπέντε ημέρες ήθελε για Αμερική! Φυλάω ακόμα τις κάρτες που έχω δεχτεί. Αποτελούν μια συλλογή που με γεμίζει νοσταλγία!


Γαλλική κάρτα , δεκαετία ΄50, από τη συλλογή μου

Για την ιστορία να πούμε πως η πρώτη χριστουγεννιάτικη κάρτα δημιουργήθηκε στην Αγγλία. Το 1843 ο Sir Henry Cole, ιδρυτής του Μουσείου Βικτορίας και Αλβέρτου στο Λονδίνο, συνειδητοποίησε ότι είχε να στείλει χριστουγεννιάτικες ευχές σε πάρα πολλούς ανθρώπους και θα ήταν αδύνατον να τις γράψει όλες με το χέρι! Ήθελε ακόμα να φτάσει σε όλους το μήνυμα για τη σημασία της προσφοράς βοήθειας στους φτωχούς. Πώς θα κατάφερνε να στείλει το μήνυμα σε όλους εγκαίρως;

Η κάρτα που παρήγγειλε ο Sir Henry Cole
Τότε του ήρθε μια λαμπρή ιδέα! Παρήγγειλε στον ζωγράφο John Callcott Horsley να του ζωγραφίσει μια κάρτα που να απεικονίζει την προσφορά τροφίμων και ενδυμάτων προς τους φτωχούς. Παράλληλα ήθελε στο κέντρο της σύνθεσης να απεικονίζονται οι τρεις γενιές μιας ευτυχισμένης οικογένειας που γιορτάζουν μαζί.(Ως παραλειπόμενο να πούμε πως ο Sir Henry κατηγορήθηκε γιατί συμπεριέλαβε την εικόνα ένα παιδιού να πίνει λίγες γουλιές κρασί.) Σε αυτή την πρώτη κάρτα τυπώθηκαν για πρώτη φορά και οι ευχές "Καλά Χριστούγεννα κι Ευτυχισμένο το Νέο Έτος για σας". Υπήρχαν ακόμα διάφορα σύμβολα όπως κλαδάκια από πουρνάρι και κισσό που συμβολίζουν την αγνότητα και την θεϊκή παρουσία. Ο Sir Henry μάλλον δεν ταχυδρόμησε καμιά από τις κάρτες, όπως λένε οι ιστορικοί, η χριστουγεννιάτικη κάρτα πάντως έγινε σύντομα μια παράδοση που εξαπλώθηκε σε όλο τον κόσμο.
Κάρτες της Kate Greenaway



Στο τέλος του 19ου αιώνα έως τις αρχές του 20ου, η Βρετανή συγγραφέας και εικονογράφος παιδικών βιβλίων Kate Greenaway φιλοτέχνησε χριστουγεννιάτικες κάρτες με μεγάλη επιτυχία.

Κάρτα της Frances Brundage


Κάρτα της Frances Brundage
Την ίδια περίπου εποχή δημιουργούν τις περίφημες χριστουγεννιάτικες κάρτες τους και οι Αμερικανίδες Frances Brundage και Ellen H. Clapsaddle. Συχνά οι κάρτες είναι πλέον στολισμένες με μετάξι, σατέν και δαντέλα και πολλές φορές έχουν σχήματα κεριών, καμπάνας ή πουλιών. Αυτή την εποχή εμφανίζονται και οι pop-up κάρτες.


Κάρτες της Ellen Clapsadll
Στην Αμερική το 1875, ένας Γερμανός μετανάστης, ο Louis Prang άρχισε να δημοσιεύει τις πρώτες αμερικάνικες χριστουγεννιάτικες κάρτες. Μέχρι τότε εισάγονταν από την Αγγλία. Περί το 1881 παράγονταν πάνω από 5 εκατομμύρια κάρτες ετησίως.

Κάρτες του Luis Prang
Με την πάροδο των χρόνων οι κάρτες άρχισαν να έχουν τα συνήθη χριστουγεννιάτικα θέματα που βλέπουμε και σήμερα, χιονισμένες σκηνές, παιδιά κοντά στο τζάκι, χριστουγεννιάτικα δέντρα, τον Άγιο Βασίλη (Santa Claus) κ.λ.π.
  



Κάρτα στολίδι δέντρου της δεκαετίας του '70, Καναδάς (από τη συλλογή μου )


Κάρτα της δεκαετίας του '70 με κινούμενα μέλη, Καναδάς
(από τη συλλογή μου)


   Μεγάλο μερίδιο στην αγορά έχουν πλέον και οι κάρτες οργανώσεων όπως η Unicef και σωματείων καθώς και εμπορικών επιχειρήσεων.




Κάρτες της Unicef
Μας γοητεύουν λοιπόν οι χριστουγεννιάτικες κάρτες όπως και αν είναι, γιατί διατηρούν μια νοσταλγική γοητεία και μας κάνουν να ονειρευόμαστε υπέροχα Χριστούγεννα!
Κάρτα δεκαετίας '70, Αμερική (από τη συλλογή μου)