Η Μικρή Εποχή των Παγετώνων μέσα από ένα έργο τέχνης

Κυνηγοί στο χιόνι, Πίτερ Μπρίγκελ ο Πρεσβύτερος ,1565, ελαιογραφία σε ξύλο, 117*162 εκ.
Μουσείο Ιστορίας της Τέχνης, Βιέννη

   Ο πίνακας "Κυνηγοί στο χιόνι"  είναι έργο του Φλαμανδού ζωγράφου Πίτερ Μπρίγκελ του Πρεσβύτερου (Μπρέντα 1525/1530- 1569 Βρυξέλλες, περισσότερα εδώ). Ο ζωγράφος ανήκει από το 1551 σε λέσχη ζωγράφων της Αμβέρσας, ταξιδεύει στην Ιταλία και τη Γαλλία και καταξιωμένος πλέον, επιστρέφει και εγκαθίσταται στις Βρυξέλλες.Το 1565 δημιουργεί τον κύκλο των λεγόμενων Εποχών ή των Μηνών, από τον οποίο έχουν διασωθεί πέντε έργα. Ένα από αυτά τα έργα είναι οι "Κυνηγοί στο χιόνι" που αποτελεί την πρώτη αλλά και τη σπουδαιότερη απεικόνιση του χειμώνα στην ευρωπαϊκή ζωγραφική. Σύμφωνα με ερευνητές (William James Burroughs και Hans Neuberger) δεν υπάρχει απεικόνιση του χειμώνα στην ευρωπαϊκή ζωγραφική πριν το 1565. Αυτό δεν μπορεί να είναι τυχαίο και να μην σχετίζεται με το φυσικό περιβάλλον, αφού η περίοδος από τα μέσα του 16ου έως τα µέσα του 19ου αι. θεωρείται ως «Η Μικρή Εποχή των Παγετώνων - Little Ice Age», (Lamb,1965) και τα έργα του Μπρέγκελ είναι από τα πρώτα που αποδίδουν τη νέα αυτή περίοδο σφοδρών κλιματικών αλλαγών στην Ευρώπη. 
   Τι όμως είναι η Μικρή Εποχή των Παγετώνων;
   Γνωρίζουμε πως η Ευρώπη, αλλά και η Βορ. Αμερική, έχουν  γνωρίσει μια περίοδο δραματικών κλιματικών αλλαγών, που θεωρείται η σημαντικότερη των τελευταίων χιλίων χρόνων. Οι επιστήμονες έχουν ονομάσει την περίοδο αυτή Μικρή Εποχή των Παγετώνων (Little Ice Age -LIA) και την τοποθετούν από τα μέσα του 16ου έως τα μέσα του 19ου αιώνα, αν και μερικοί εμπειρογνώμονες υποστηρίζουν πως αρχίζει το 1300.  Η περίοδος αυτή χαρακτηρίζεται από δραματική αλλαγή του καιρού, με σταθερά χαμηλές θερμοκρασίες, βαρείς χειμώνες, μεγάλο ύψος βροχοπτώσεων, θυελλώδεις ανέμους και ψυχρά καλοκαίρια. Σύμφωνα με τη ΝΑSΑ σημειώθηκαν τρεις ιδιαίτερα ψυχρές κορυφώσεις: η πρώτη γύρω στα 1650, η δεύτερη γύρω στα 1770 και η τρίτη το 1850. Ενδιαμέσως υπήρχαν ελαφρώς θερμά διαλείμματα.
   Οι επιστήμονες υποστηρίζουν πως είναι δύσκολο να  προσδιοριστούν τα αίτια του φαινομένου. Ως πιθανά αίτια μπορούν να αναφερθούν: η αλλαγή στην εκκκεντρότητα της τροχιάς της γης και  αλλαγές στην κλίση του άξονά της, αλλαγές στην ηλιακή δραστηριότητα, επιβράδυνση της κυκλοφορίας των θαλασσίων ρευμάτων, ανθρώπινη δραστηριότητα (αποψίλωση δασών) και μεγάλη ηφαιστειακή δραστηριότητα. Σχετικά με την ηφαιστειακή δραστηριότητα έχει βρεθεί πως οι εκρήξεις του 1257 στην Ινδονησία, οι εκρήξεις στο Βανουάτου το 1452-53, η έκρηξη του Tambora στην Ινδονησία το 1815 ( το 1816 ήταν έτος χωρίς καλοκαίρι) καθώς και άλλες που συνέβησαν, ήταν ανάλογες της έκρηξης του Κρακατόα το 1883 με παγκόσμιες συνέπειες. Οι τεράστιες ποσότητες σκόνης και διοξειδίου του θείου προκάλεσαν αντίστροφο φαινόμενο του θερμοκηπίου, με θόλωση της ατμόσφαιρας και πτώση της θερμοκρασίας και ανάπτυξη παγετώνων.
   Στην Ευρώπη, κατά τη διάρκεια της Μικρής Εποχής των Παγετώνων, έχουμε σοβαρές μειώσεις στη γεωργική παραγωγή και συχνή καταστροφή καλλιεργειών, με αποτέλεσμα την πείνα και το λιμό, τις ασθένειες και τον αποδεκατισμό του πληθυσμού. Η επίδραση στην οικονομία ήταν επίσης σημαντική καθώς αυξήθηκαν πολύ οι τιμές των προϊόντων. Βέβαια όπως συμβαίνει πάντα, ο άνθρωπος προσπαθώντας να βρει διέξοδο επινόησε νέες μεθόδους καλλιέργειας, νέα προϊόντα όπως και τρόπους αποξήρανσης της γης (μύλοι στην Ολλανδία) Στράφηκαν επίσης στη αλιεία καθώς τα αλιεύματα στον Ατλαντικό είχαν αυξηθεί και στη ναυπήγηση μεγάλων πλοίων για την εμπορία ξυλείας και ψαριών. Περισσότερα για τη Μικρή Εποχή των Παγετώνων μπορείτε να βρείτε εδώ, εδώ, εδώ και εδώ 
  Επιστρέφοντας πάλι στο αριστούργημα του Μπρίγκελ θα πρέπει να πούμε πως ο ζωγράφος κατόρθωσε να αποδώσει αριστοτεχνικά την αλληλεπίδραση του ανθρώπου με τη φύση. Η καθημερινή ζωή των ανθρώπων, άρρηκτα δεμένη με το φυσικό περιβάλλον, επηρεάζεται από την παγωνιά του τοπίου. Το χιόνι, το παγωμένο ποτάμι, οι χιονισμένες κορυφές, όλα αποδίδονται μέσα από την ανθρώπινη  αίσθηση των προσώπων του πίνακα. Οι κυνηγοί ταλαιπωρημένοι και σκυφτοί, με πενιχρό κυνήγι, το ίδιο και τα σκυλιά τους. Οι άνθρωποι μπροστά στην καλύβα προσπαθούν να ανάψουν φωτιά με ξερόκλαδα. Σφάζουν ένα χοίρο, ίσως μόνη τροφή τους μέσα στο χειμώνα. Τα δέντρα γυμνά, υψώνονται μαύρα στο λευκό τοπίο, το χωριό θαρρείς χωρίς ζωή θαμμένο στο χιόνι. Τα χρώματα από το μουντό του πρασινογάλαζου ουρανού, ως το σκούρο πράσινο των παγωμένων νερών, μας υποβάλλουν στη μελαγχολική ατμόσφαιρα που ορίζει το περιβάλλον. Ο πίνακας αποδίδει εξαιρετικά τον παγωμένο αέρα  και την ακινησία της φύσης. Μέσα σε αυτή την ακινησία οι ανθρώπινες φιγούρες, τα ζώα και τα πουλιά μοιάζουν μουδιασμένα. Προσπαθούν να επιβιώσουν σε ένα συνεχή αγώνα με το περιβάλλον.Και να, εκεί που η φύση έχει τη δική της επιβλητική ομορφιά, "αδιαφορώντας" για την τύχη των ανθρώπων, μια παρέα παιδιών, η ελπίδα του κόσμου, παίζει γλιστρώντας στα παγωμένα νερά μπροστά στην εκκλησία...

Λεπτομέρειες από τον πίνακα "Κυνηγοί στο χιόνι"

 

Πηγές:
Ιστορία της Τέχνης, Σειρά υπό την επιμέλεια του Stefano Zuffi, 2008 ΜΟΤΙΒΟ ΕΚΔΟΤΙΚΗ Α.Ε.- Εκδόσεις Τόπος
ΥΔΡΙΑ ΜΕΓΑΛΗ ΓΕΝΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΕΙΑ

https://en.wikipedia.org/wiki/Little_Ice_Age

http://skepteon.blogspot.gr/2014/01/blog-post_18.html

Περιμένοντας τα Χριστούγεννα

Βικάτος Σπύρος-Το χριστουγεννιάτικο δένδρο,1915

Παγκόσμια Ημέρα Δικαιωμάτων του Παιδιού- 20 Νοεμβρίου

Η παγκόσμια κοινότητα δεσμεύτηκε να προστατεύει τα δικαιώματα των παιδιών με την υιοθέτηση της Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Παιδιού στις 20 Νοεμβρίου του 1989. Από τότε, η 20η Νοεμβρίου έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα Δικαιωμάτων του Παιδιού.

Περισσότερα εδώ




Αυτά είναι τα δικαιώματά σου!
Αν δεν τα γνωρίζεις, δεν θα ξέρεις ότι παραβιάζονται, γι' αυτό άρχισε να ερευνάς!

ΑΡΘΡΟ 1

Καθένας κάτω των 18 έχει αυτά τα δικαιώματα.

ΑΡΘΡΟ 2

Όλα τα παιδιά έχουν αυτά τα δικαιώματα, ανεξάρτητα από το ποιά είναι, που ζουν, τι κάνουν οι γονείς τους, τι γλώσσα μιλάνε, ποιά είναι η θρησκεία τους, αν είναι αγόρια ή κορίτσια, ποιές είναι οι παραδόσεις τους, αν έχουν κάποια αναπηρία, αν είναι πλούσια ή φτωχά. Κανένα παιδί δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται άδικα για κανένα λόγο.

ΑΡΘΡΟ 3

Όλοι οι ενήλικες πρέπει να κάνουν αυτό που είναι καλύτερο για σένα. Όταν οι μεγάλοι παίρνουν αποφάσεις, πρέπει να σκέφτονται τι συνέπειες θα έχουν αυτές τους οι αποφάσεις για τα παιδιά.

ΑΡΘΡΟ 4

Το κράτος έχει ευθύνη να εξασφαλίσει πως τα δικαιώματά σου προστατεύονται. Πρέπει να βοηθήσει την οικογένειά σου να προστατεύει τα δικαιώματά σου και να δημιουργήσει ένα περιβάλλον όπου θα μπορείς να μεγαλώσεις και να αναπτυχθείς πλήρως.

ΑΡΘΡΟ 5

Η οικογένειά σου έχει την ευθύνη να σε βοηθήσει να μάθεις να ασκείς τα δικαιώματά σου και να εξασφαλίσει πως τα δικαιώματά σου προστατεύονται.

ΑΡΘΡΟ 6

Έχεις δικαίωμα στη ζωή.

ΑΡΘΡΟ 7

Έχεις δικαίωμα να έχεις ένα όνομα και αυτό πρέπει να αναγνωρίζεται επίσημα από το κράτος. Έχεις δικαίωμα σε μια εθνικότητα (να ανήκεις σε μια χώρα).

ΑΡΘΡΟ 8

Έχεις δικαίωμα σε μια ταυτότητα - ένα επίσημο αρχείο του ποιός/α είσαι. Κανείς δεν πρέπει να στο στερήσει αυτό.

ΑΡΘΡΟ 9

Έχεις το δικαίωμα να μένεις με τους γονείς (ή γονέα) σου, εκτός και αν αυτό είναι κακό για σένα. Έχεις το δικαίωμα να ζεις με μια οικογένεια που νοιάζεται για σένα.

ΑΡΘΡΟ 10

Αν ζεις σε διαφορετική χώρα από αυτή που μένουν οι γονείς σου, έχεις το δικαίωμα να είστε μαζί στο ίδιο μέρος.

ΑΡΘΡΟ 11

Έχεις το δικαίωμα να προστατεύεσαι από απαγωγή.

ΑΡΘΡΟ 12

Έχεις το δικαίωμα να πεις τη γνώμη σου και οι μεγάλοι να την ακούν και να την παίρνουν σοβαρά.

ΑΡΘΡΟ 13

Έχεις το δικαίωμα να ανακαλύπτεις πράγματα και να μοιράζεσαι τις σκέψεις σου με άλλους, μιλώντας, ζωγραφίζοντας, γράφοντας ή με οποιονδήποτε άλλο τρόπο εκτός και αν αυτός βλάπτει ή προσβάλλει άλλους ανθρώπους.

ΑΡΘΡΟ 14

Έχεις το δικαίωμα να επιλέξεις τη δική σου θρησκεία και τα πιστεύω. Οι γονείς σου θα πρέπει να σε βοηθήσουν να αποφασίσεις τι είναι σωστό και τι λάθος και ποιό είναι το καλύτερο για σένα.

ΑΡΘΡΟ 15

Έχεις το δικαίωμα να διαλέξεις τους φίλους σου και να συμμετέχεις ή να φτιάξεις ομάδες, φτάνει αυτό να μην βλάπτει άλλους.

ΑΡΘΡΟ 16

Έχεις δικαίωμα σεβασμού στην ιδιωτική σου ζωή.

ΑΡΘΡΟ 17

Έχεις το δικαίωμα να λαμβάνεις πληροφορίες που είναι σημαντικές για την ευημερία σου, από το ραδιόφωνο, τις εφημερίδες, βιβλία, ηλεκτρονικούς υπολογιστές και άλλες πηγές. Οι ενήλικες πρέπει να βεβαιωθούν πως οι πληροφορίες που λαμβάνεις δεν είναι βλαβερές και να σε βοηθήσουν να βρεις και να καταλάβεις τις πληροφορίες που χρειάζεσαι.

ΑΡΘΡΟ 18

Έχεις το δικαίωμα να μεγαλώσεις με τους γονείς (ή γονέα) σου αν αυτό είναι δυνατό.

ΑΡΘΡΟ 19

Έχεις το δικαίωμα να προστατεύεσαι από το να πάθεις κακό ή να σε κακομεταχειριστούν, στο σώμα ή το μυαλό.

ΑΡΘΡΟ 20

Έχεις το δικαίωμα σε ειδική φροντίδα και βοήθεια αν δεν μπορείς να ζήσεις με τους γονείς σου.

ΑΡΘΡΟ 21

Έχεις δικαίωμα σε φροντίδα και προστασία αν σε υιοθετήσουν ή σε αναλάβει ανάδοχη οικογένεια.

ΑΡΘΡΟ 22

Έχεις δικαίωμα σε ειδική φροντίδα και βοήθεια αν είναι πρόσφυγας (εάν εξαναγκάστηκες να φύγεις από το σπίτι σου και ζεις σε άλλη χώρα), όπως και σε όλα τα άλλα δικαιώματα αυτής της Σύμβασης.

ΑΡΘΡΟ 23

Έχεις δικαίωμα σε ειδική εκπαίδευση και φροντίδα αν έχεις κάποια αναπηρία, καθώς και σε όλα τα άλλα δικαιώματα αυτής της Σύμβασης, ώστε να μπορείς να ζήσεις μια ολοκληρωμένη ζωή.

ΑΡΘΡΟ 24

Έχεις δικαίωμα στην καλύτερη δυνατή φροντίδα για την υγεία σου, καθαρό νερό να πιείς, θρεπτικό φαγητό, ένα καθαρό και ασφαλές περιβάλλον και τις πληροφορίες που θα σε βοηθήσουν να μείνεις υγιής.

ΑΡΘΡΟ 25

Αν ζεις κάτω από τη φροντίδα άλλων ή σε άλλες καταστάσεις μακριά από το σπίτι σου, έχεις δικαίωμα να εξετάζονται τακτικά οι συνθήκες κάτω από τις οποίες ζεις για να φανερωθεί αν είναι οι πιο κατάλληλες.

ΑΡΘΡΟ 26

Έχεις δικαίωμα για βοήθεια από το κράτος αν είσαι φτωχός ή βρίσκεσαι σε ανάγκη.

ΑΡΘΡΟ 27

Έχεις δικαίωμα σε φαγητό, ρούχα, ένα ασφαλές μέρος να ζήσεις και να ικανοποιούνται οι βασικές σου ανάγκες. Δεν πρέπει να μειονεκτείς με τρόπο που να μην μπορείς να κάνεις πολλά από τα πράγματα που κάνουν τα άλλα τα παιδιά.

ΑΡΘΡΟ 28

Έχεις δικαίωμα σε εκπαίδευση καλής ποιότητας. Πρέπει να ενθαρρύνεσαι να πας στο σχολείο μέχρι την υψηλότερη τάξη που μπορείς.

ΑΡΘΡΟ 29

Η εκπαίδευσή σου πρέπει να σε βοηθάει να χρησιμοποιείς και να αναπτύξεις το ταλέντο και τις ικανότητές σου. Πρέπει επίσης να σε βοηθάει να μάθεις να ζεις με ειρήνη, να προστατεύεις το περιβάλλον και να σέβεσαι τους άλλους ανθρώπους.

ΑΡΘΡΟ 30

Έχεις το δικαίωμα να εξασκείς τις παραδόσεις σου, τη γλώσσα και τη θρησκεία σου - ή όποια άλλη επιλέξεις. Μειονότητες και ιθαγενείς ομάδες χρειάζονται ιδιαίτερη προστασία αυτού του δικαιώματος.

ΑΡΘΡΟ 31

Έχεις δικαίωμα στο παιχνίδι και την ξεκούραση.

ΑΡΘΡΟ 32

Έχεις δικαίωμα προστασίας από εργασία που σε βλάπτει και που είναι επιβλαβής για την υγεία και την εκπαίδευσή σου. Εάν εργάζεσαι, έχεις το δικαίωμα να είσαι ασφαλής και να πληρώνεσαι ικανοποιητικά.

ΑΡΘΡΟ 33

Έχεις δικαίωμα προστασίας από επιβλαβή ναρκωτικά και από το εμπόριο ναρκωτικών.

ΑΡΘΡΟ 34

Έχεις δικαίωμα σε μια ζωή ελεύθερη από σεξουαλική κακοποίηση.

ΑΡΘΡΟ 35

Κανείς δεν επιτρέπεται να σε απαγάγει ή να σε πουλήσει.

ΑΡΘΡΟ 36

Έχεις δικαίωμα προστασίας από κάθε μορφή εκμετάλλευσης.

ΑΡΘΡΟ 37

Κανείς δεν επιτρέπεται να σε τιμωρήσει με σκληρό ή επιβλαβή τρόπο.

ΑΡΘΡΟ 38

Έχεις δικαίωμα σε προστασία και ελευθερία από τον πόλεμο. Παιδιά κάτω των 15 ετών δεν μπορούν να αναγκαστούν να πάνε στο στρατό ή να συμμετέχουν σε πολέμους.

ΑΡΘΡΟ 39

Έχεις δικαίωμα σε βοήθεια αν πληγωθείς, αν παραμεληθείς ή αν σε κακομεταχειρισθούν.

ΑΡΘΡΟ 40

Έχεις δικαίωμα σε νομική υποστήριξη και δίκαια αντιμετώπιση από το δικαστικό σύστημα που σέβεται τα δικαιώματά σου.

ΑΡΘΡΟ 41

Εάν οι νόμοι της χώρας παρέχουν καλύτερη προστασία στα δικαιώματά σου από ότι τα άρθρα αυτής της Σύμβασης, τότε αυτοί οι νόμοι πρέπει να εφαρμόζονται.

ΑΡΘΡΟ 42

Έχεις το δικαίωμα να γνωρίζεις τα δικαιώματά σου! Οι ενήλικες πρέπει να ξέρουν γι' αυτά τα δικαιώματα και να βοηθήσουν και σένα να τα μάθεις επίσης.

ΑΡΘΡΑ 43 έως 54

Αυτά τα άρθρα εξηγούν πως τα κράτη και οι διεθνείς οργανισμοί όπως η UNICEF θα εργασθούν για να εξασφαλίσουν θα προστατεύονται τα δικαιώματα των παιδιών.

Επέτειος 28ης Οκτωβρίου 1940

Τώρα χτυπάει πιο γρήγορα τ΄όνειρο μες στο αίμα

Του κόσμου η πιο σωστή στιγμή σημαίνει:

Ελευθερία

Έλληνες μες στα σκοτεινά δείχνουν το δρόμο:

Ελευθερία

Οδυσσέας Ελύτης

Άσμα ηρωικό και πένθιμο για τον χαμένο υπολοχαγό της Αλβανίας (απόσπασμα)

Χρόνια Πολλά

Ευχές για τη σχολική χρονιά 2017-18

Ήταν η σχολική χρονιά 63-64, Δευτέρα Δημοτικού, τότε μας ζήτησαν για πρώτη φορά τετράδιο Ωδικής. Από τα τετράδια εκείνης της χρονιάς αυτό έτυχε να επιβιώσει!  Τετράδιο «Φοίνιξ» παρακαλώ, με φύλακα άγγελο στο εξώφυλλο και ετικέτα για το όνομα. Δεν θυμάμαι γιατί δεν το έντυσα με μπλε κόλλα… Θυμάμαι όμως πολύ έντονα να κάθομαι σε ένα ξύλινο θρανίο του Πράσινου Δημοτικού Σχολείου, να είναι απόγευμα (βάρδιες βλέπετε) και να αντιγράφω από τον πίνακα: « Μες στο σχολείο μας παιδιά, μέσα στο γέλιο στη χαρά, όλοι περνούμε μια ζωή χρυσή ξεχνώντας τη ζωή μας την πεζή! Γιολέ πιρί πιρί πι φρίγκο φρίγκο ουά (sic) …Κι όταν θα φύγουμε παιδιά θα έχουμε ενθύμηση γλυκιά, ότι περάσαμε ζωή χρυσή ξεχνώντας τη ζωή μας την πεζή…». Και κοίτα τώρα που έφτασε η ώρα των αναμνήσεων…Τόσο γρήγορα, ούτε μια στιγμή δεν ήταν…

Καλή Σχολική Χρονιά!